بازدارندگی آمریکایی چین از دایره جنگ تجاری خارج می‌شود
ویکتور پیروژنکو
ا. م. شیری
سناتور مارک روبیو چین را به «خشونت» در سین کیانگ متهم کرد و خواستار تحریم مقامات رسمی چین شد
در ماه‌های اخیر راهبرد مهار چین بمثابه بخشی از راهبرد امنیت ملی آمریکا از دایره تصادمات بازرگانی- اقتصادی با جمهوری خلق چین در عرصه‌های رویارویی ایدئولوژیک و مقابله تبلیغاتی- روانی خارج می‌شود.
در حال حاضر نه فقط تشکیل ائتلاف ضد تجاری بر علیه جمهوری خلق چین، حتی گسترش حضور نظامی آمریکا در نزدیکی سواحل اقیانوس آرام چین (و روسیه)، و همچنین، تقلا برای بر هم ردن ثبات داخلی چین بخش مهم راهبرد بازدارنگی ایالات متحده آمریکا می‌باشد. بموازات این، آمریکا سعی می‌کند اختلافات تجاری با جمهوری خلق چین را بحساب «ائتلاف تجاری» با اتحادیه اروپا و ژاپنبه سطح اتحادیه تجاری ضد چینی ارتقاء دهد. لورنس کادلو، رئیس کمیته اقتصاد ملی کاخ سفید وجود چنین برنامه‌ای را اخیرا اعلام کرد.
پس از اقدامات تحریک‌آمیز ناوشکن آمریکایی در دریای جنوبی چین در ماه سپتامبر، فرمانده نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بمنظور نشان دادن قدرت نظامی به چین، به ناوگان اقیانوس آرام پیشنهاد کرد تا رزمایش بزرگ نظامی در ماه نوامبر برگزار نماید. اظهارات ضد چینی مایکل پنس، معاون رئیس جمهور آمریکا در ۴ نوامبر در مؤسسه هادسون (یکی از اصلی‌ترین «کارکاه‌های فکر» آمریکا) در واشینگتن از حال و هوای کاخ سفید حکایت می‌کند.
معاون رئیس جمهور امیدهای واهی واشینگتن را بازتاب داد. «آمریکا امیدوار بود که لیبرالیزه کردن اقتصاد، چین به شریک تجاری ما و تمام جهان تبدیل خواهد شد». طیف گسترده خواسته‌های دولت آمریکا از جمهور خلق چین، به گونه‌ای که مایکل پنس تصریح کرد، از نقد روش‌هایی که چین با بهره‌گیری از آنها به رشد اقتصادی دست می‌یابد تا متهم نمودن پکن به «نقض حقوق انسانی» اقلیت‌های ملی را در برمی‌گیرد.
چین به استفاده از «ابزار تبلیغاتی سیاسی، اقتصادی و نظامی برای گسترش نفوذ خود در ایالات متحده» و به «مداخله در سیاست داخلی» آمریکا متهم می‌شود. و حتی چین برای خارج کردن آمریکایی‌ها از بخش غربی اقیانوس آرام و «تضعیف برتری نظامی آمریکا در زمین، دریا، هوا و فضا»سعی می‌کند، با راه انداختن موج تازه آزار و اذیت مسیحیان، بودائیان و مسلمانان چینی»، «جریان آزاد اطلاعات» را برای شهروندان خود محدود می‌سازد.
مایکل پنس بر این ادعا، که «چین در سالهای اخیر بشدت به سوی فشار و ستم بر خلق خود روی آورده»، تأکید کرد. با این حال، معاون رئیس جمهور آمریکا ضمن نامیدن «حاکمیت حزب کمونیست چین» بمثابه علت اصلی تنش در مناسبات تجاری با چین و با پیشنهاد تقلید از تایوان به رهبری چین، نمونه خیلی خوبی از مداخله در امور داخلی جمهوری خلق چین ارائه نداد.
متهم کردن چین به تلاش برای «تأثیرگذاری بر افکار عمومی آمریکا در انتخابات سال ۲٠١۸ و در انتخابات آتی ریاست جمهوری در سال ۲٠۲٠ یک اتهام جدید است؛ روسیه را نیز درست به همین ترتیب متهم می‌کنند.
ایالات متحده آمریکا پس از سالهای طولانی برای نخستین بار بسوی سوداگری‌های تبلیغاتی پیرامون سین کیانگ و تبت روی آورده است. مطالب مربوطه به این موضوع را کمیته دوحزبی کنگره آمریکا ناظر بر وضعیت حقوق بشر در چین جمع‌‌‌آوری می‌کند. رئیس این کمیته مارک روبیو در روز ١٠ اکتبر طرح قانونی دایر بر تقبیح «مجازات‌های چین» در سین کیانگ را طرح نمود و از دولت آمریکا خواست تا مسئله تحریمها علیه مقامات رسمی چین را مورد بررسی قرار دهد.
بازگشت واشینگتن به موضوع سین کیانگ و تبت می‌تواند نشان از آماده‌سازی گروه‌های تروریستی- تجزیه‌طلب برای بی‌ثبات کردن اوضاع این مناطق چین داشته باشد. بخصوص، ممکن است از ستیزه‌جویان اویغور که اکنون از سوریه به سین کیانگ چین، قبل از همه، به افغانستان روانه می‌کند، استفاده نماید.
این انگیزه تازه در تبلیغات آمریکا مانند متهم کردن روسیه و چین به تقسیم کار پنهانی برای «تضعیف دموکراسی» در جهان نیز شایان توجه است. گویا «صعود اقتصادی» چین و «ابراز وجود نظامی» روسیه «یک پیام قوی برای تغییر درک سران دیگر کشورها در این باره که باید در برگیرنده وضعیت قانونی در خود باشد، ارسال می‌کند».
به این ترتیب، ایالات متحده آمریکا با جلب رهبری چین به رویارویی گسترده، جبهه ایدئولوژیک جدید باز می‌کند. چین می‌خواهد از این سناریو اجتناب نماید و در چهارچوب «تقابل تجاری» با واشینگتن مذاکره کند. پکن اصرار اکید دارد، که در این مورد تجارب منفی اتحاد شوروی در جنگ سرد با آمریکا را در نظر بگیرد. سر مقاله گلوبال تایمز بتاریخ ١۴ اکتبر بار دیگر موضع رسمی دولت جمهوری خلق چین را منعکس نمود: «چین درگیر جنگ سرد جدید با آمریکا نخواهد شد... اگر چین خویشتنداری نشان دهد، شکل تازه جنگ سرد توسعه نخواهد یافت».
با وجود این، آیا «چین درگیر نخواهد شد»، کفایت می‌کند؟ اگر ایالات متحده آمریکا به گسترش تهاجم ایدئولوژیک دست بزند، آیا « خویشتنداری چین» قادر به دفع جنگ سرد خواهد بود؟ فعلا پکن در چهارچوب «دفاع فرسایشی» عمل می‌کند: یکطرفه از تشدید مقابله با واشینگتن امتناع می‌ورزد، اما گفته است، که «پاسخ به تحریکات آمریکا در مورد هر مسئله مشخص، منطقی و شدید خواهد بود».
