قداره‌ بندی جدید آمریکا

هم‌زمان با سرعت‌گیری زوال سطۀ جهانی امپریالیسم آمریکا، ساکنان کاخ سفید، گوشۀ دیگری از چهرۀ جنایت‌کار خود را عریان کردند.

در پی فراخوان دیوان کیفری بین‌المللی لاهه، در طول سه ماه منتهی به 31 ژانویۀ 2018، تعداد حدود یک‌میلیون و دویست‌هزار شکایت از طرف مردم افغانستان علیه جنایات نظامیان آمریکا به ثبت رسید. نهایتاً دادگاه تصمیم به شروع رسیدگی برای مهم‌ترین و جدی‌ترین شکایات گرفت. روز دوشنبه نوزدهم شهریور، جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا، به نیابت از هیئت حاکمه اعلام کرد که در صورت تشکیل دادگاه، قضات را تحریم، دارایی‌های آنان در آمریکا را ضبط، و دادگاه آمریکایی برای محاکمۀ‌آنان تشکیل خواهند داد.

این، جلوه‌ای از قداره‌بندی نوین آمریکا علیه آن‌دسته از مجامع جهانی است که پیروی کورکورانه از فرامین کاخ سفید را نمی‌پذیرند. اعلام مواضع وقیحانۀ کاخ سفید، در عین حال نشان‌دهندۀ سرگیجۀ آنان در سراشیب سقوط اجتناب ناپذیر از رهبری «دنیای آزاد» است. آنان خود را مختار می‌دانند که با تکیه به 900 پایگاه نظامی خود در سراسر جهان، دست به هر جنایتی علیه هر …

Read more

سه ایده باشگاه رُم

والنتین کاتاسانوف^(١)

ا. م. شیری

بمناسبت پنجاهمین سالگرد مین‌گذاری به زیر بشریت

فقط افراد معدودی، شاید، توانستند نقش باشگاه رُم در سرنوشت جهان را ارزیابی نمایند. اغلب گفته می‌شود باشگاه رم یک «اتاق فکر» است که به پیش‌بینی فرایندهای جهانی مشغول است. اما آن، تفاوت اساسی با دیگر مؤسسات مشابه دارد. باشگاه رم نهادی است که در سمت باصطلاح «منافع بشریت» کار می‌کند. در حال حاضر نیز ذینفعان آن کسانی هستند که ۵٠ سال پیش آن را بنیان نهادند.

تصور می‌شود، که باشگاه رم توسط اورلیو پچسی (١۹٠۸- ١۹۸۴) دانشمند، مدیر و فعال اجتماعی ایتالیایی و الکساندر کینگ مدیر کل در امور علمی سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه بنیانگذاری شد. اما دیوید راکفلر که در سال ۲٠١۷ در سن ١٠۲ سالگی مرد، مؤسس اصلی این ساختار  بود.

در سال ١۹۶۵ در عمارت دیوید راکفلر واقع در بلاجیو (ایتالیا) کنفرانسی تحت عنوان «شرایط نظم جهانی» برگزار گردید، که در آن بیست نفر روشنفکر با دعوت صاحب ملک شرکت داشتند. و ۶- ۷ آوریل سال ١۹۶۸ در رم…

Read more

در پس نام نوبل

والنتین کاتاسانوف^•

ا. م. شیری

نام آلفرد نوبل امروز برای هر انسان باسوادی در جهان آشناست. نوبل  (١۸٣٣- ١۸۹۶) شیمیدان سوئدی، مهندس، مخترع، کارفرما و انسان خیّری بود. با اختراع دینامیت به شهرت رسید (اختراعات دیگری نیز داشت. مجموعا ٣۵۵ اختراع به ثبت رسیده). با این حال، تأسیس مدال بنام وی موجب اشتهار اساسی او گردید.

آلفرد نوبل یک سال قبل از مرگ خود وصیت‌نامه نوشت که در ماه ژانویه سال ١۸۹۷ علنی شد. این هم قسمت‌هایی از وصیت‌نامه وی: «همه دارایی من اعم از منقول یا غیرمنقول بایستی بواسطه قیومانم در راه توسعه ارزشهای قابل تبدیل به ثروت صرف شود، و سرمایه انباشته از این طریق به بانک معتبری سپرده شود. سود حاصل از این سپرده باید به بنیادی تعلق بگیرد، که آن را سالانه به شکل جایزه بین افرادی توزیع نماید، که در طول سال گذشته بیشترین نفع را به بشریت ارزانی داشتند... درصد مذکور باید به پنج قسمت مساوی تقسیم گردد و به ترتیب آتی به صرف برسد: قسمت نخست به شخصی اعطا گردد که در عرصه فیزیک بهترین کشف یا اختراع را به ثبت رسانده؛ قسمت دیگر به کسی پرداخت شود، که در عرصه شیمی اختراع مهمی به ثبت رسانده یا علم شیمی را تکامل بخشیده؛ قسمت سوم، به آن کسی تقدیم گردد، که به کشف مهمی در عرصه زیست‌شناسی یا طب موفق شده؛ قسمت چهارم به آن کسی اهداء گردد، که مهمترین اثر ادبی را به گنجینه ادبیات ایدئالیستی افزوده؛ قسمت پنجم در اختیار…

Read more

حیف دانا مردن و افسوس نادان زیستن 
به مناسبت درگذشت سمیر امین، اقتصاددان مشهور فرانسوی-مصری

ناصر زرافشان

سمیر امین، اقتصاددان و اندیشمند شریف و پرآوازه فرانسوی-مصری 12 اوت (21 مرداد) درگذشت. امین در تاریخ سوم سپتامبر سال 1931 در قاهره، از مادری فرانسوی و پدری مصری که هر دو پزشک بودند، متولد شد. تحصیلات خود را در مدارس فرانسوی مصر آغاز کرد و پس از اتمام تحصیلات دبیرستانی در پورت سعید برای تحصیلات دانشگاهی به فرانسه رفت. دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه سوربن فرانسه گرفت، سال‌ها در دانشگاه پاریس به تدریس اشتغال داشت؛ اما سرانجام اروپا را رها کرد و به آفریقا برگشت. در دهه‌های 1960 و 1970 در شماری از کشورهای آفریقایی از‌جمله مصر، ماداگاسکار و سنگال به‌عنوان مشاور و کارشناس اقتصادی فعالیت و تحقیق کرد و عملا تجارب بسیار اندوخت. سال‌ها در دانشگاه داکار به کار تدریس و تحقیق اقتصادی به‌ویژه در زمینه مسائل جهان سوم اشتغال داشت و تا زمان خاموشی خود نیز اداره و ریاست سازمان آفریقایی توسعه و برنامه‌ریزی اقتصادی را به عهده داشت؛ اما این زندگی شخصی و تحصیلی همه آن چیزی نیست که باید درباره اندیشمندی چون سمیر امین گفت. امین، اقتصاددانی چپ، مستقل و مردمی بود. آنان که از روابط تنگاتنگ دانشگاه‌ها و محافل آکادمیک کشورهای سرمایه‌داری و وابستگی‌های سیاسی و مالی آنها به قدرت حاکم و نفوذ و سلطه دولت‌های مزبور بر دانشگاه‌ها و استفاده‌ای که این دولت‌ها از محافل آکادمیک برای تبلیغ و توجیه سیاست‌های جاری خود می‌کنند، اطلاع دارند، خوب می‌دانند که ارج و منزلت اندیشمند مستقل و بزرگی مانند سمیر امین و در واقع ارز…

Read more

گروهی از معترضان در اقدامی کم‌سابقه پرچم فلسطین را در جریان تظاهرات در تل‌آویو به اهتزاز درآوردند

ده‌ها هزار نفر در تل‌آویو علیه قانون "کشور یهود" تظاهرات کردند

ده‌ها هزار شهروند یهودی و عرب برای دومین بار در عرض یک هفته به خیابان‌های تل‌آویو آمدند تا مخالفت‌شان را با قانون "کشور یهود" ابراز کنند. آنها این قانون را "تبعیض‌آمیز" می‌دانند. برخی پرچم فلسطین را به اهتزاز در آوردند.

به گزارش دویچه وله، ده‌‌ها هزار معترض شامگاه شنبه در خیابان‌های تل‌آویو فریاد "بی‌بی [مخفف بنیامین نتانیاهو] به خانه برو" سر دادند تا به این ترتیب بار دیگر مخالفت خود را با قانون "کشور یهود" که اخیرا در پارلمان اسرائیل به تصویب رسید، اعلام کنند.

معترضان با تبعیض‌آمیز دانستن این قانون، دولت اسرائیل را "رژیم آپارتاید" توصیف کرده و خواستار برابری شدند. آنها در شعارهایی به زبان‌های عبری و عربی فریاد می‌زدند "برابری، برابری" و "آپارتاید پیروز نمی‌شود…

Read more

در گذشت سمیر امین متفکر برجسته عدالتخواه

سمیر امین یکی از متفکران برجسته‌ی چپ روز گذشته (دوازدهم اوت ۲۰۱۸) در پاریس درگذشت. وی سوم سپتامبر ۱۹۳۱ از پدری مصری و مادری فرانسوی در قاهره زاده شد. کودکی و نوجوانی‌اش در شهر پورت‌سعید گذشت و در یک مدرسه‌ی فرانسه‌زبان درس خواند. از ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۷ در پاریس دانشجو بود و دیپلم علوم سیاسی را در ۱۹۵۲ گرفت و بعد آمار و اقتصاد خواند. پس از ورود به پاریس امین به حزب کمونیست فرانسه پیوست ولی طولی نکشید که از مارکسیسم شوروی فاصله گرفت. در ۱۹۵۷ پایان‌نامه‌ی دکترایش را باراهنمایی فرانسوا پرو تحت عنوان اولیه‌ی «سرچشمه‌های عقب‌ماندگی: انباشت سرمایه در مقیاس جهانی» به پایان رساند. عنوان پایان‌نامه‌ی وی سپس به «پی‌آمدهای ساختاری ادغام بین‌المللی اقتصادی‌های پیشاسرمایه‌داری…» تغییر کرد.

پس از اتمام تحصیلات درپاریس به قاهره بازگشت و تا ۱۹۶۰ در «مؤسسه‌ی مدیریت اقتصادی» فعالیت می‌کرد. در ۱۹۶۰ به‌عنوان مشاور وزیر به مالی رفت و تا ۱۹۶۳ در این مقام باقی ماند. د…

Read more

هیروشیما: دُرناها و آدم‌ها

الکساندر خرولیف

مترجم، ا. م. شیری

هیروشیما همیشه گرم است: هم بهار و تابستان، هم پائیز و زمستان، هنگامی که ستون دماسنج حتی تا منهای ده درجه پائین می‌آید. اینجا، همه فصول سال انبوه گردشگران در گشت و گذار است، و با شور و اشتیاقی که آنها به غبار هسته‌ای «نه» می گویند، فضا تا حد غیرقابل باوری گرم می‌شود.

همه اینجا هستند! ایتالیایی‌ها، تایلندی‌ها، لهستانی‌ها، آلمانی‌ها، برزیلی‌ها، هندوهای آمیخته با پاکستانی‌ها، فرانسوی‌ها، چینی‌ها، بولیویایی‌ها، مکزیکی‌ها و باز هم انسانهای بسیاری از ملیت‌های دیگر برای سوگواری به خاطر قربانیان بمباران اتمی [در اینجا] گرد آمده‌اند.

ــ ببخشبد، شما اهل اینجا هستید؟

ــ بله.

ــ لطفا، بگوئید مرکز انفجار کجاست؟

ــ همین جا!

ــ نه. این ساختمان آسیب دیده از موج انفجار نمایشگاه محصولات تولیدی است. اما مرکز انفجار مثل اینکه جای دیگر است- در کتابچه راهنمای گردشگری اینطور نوشته شده است...…

Read more

گم شو سرمایه، تروریست ضد خلق (١)

از زمانی که مارگارت تاچر، نخست وزیر امپریالیسم انگلیس در سال ۱۹۸۵ شیوه نئولیبرالی- تروریستی سرمایه‌داری را به اجرا گذاشت، اغلب دولت‌های جهان تروریسم سیاسی، اقتصادی- مالی و مسلحانه را به سطح سیاست دولتی ارتقاء داده و تحت عناوین مزورانه خصوصی‌سازی، اصلاحات، چابک کردن دولت و غیره به بقایای ثروتهای خلق‌های جهان حمله بردند. کشورهای بسیار مورد هجوم مسلحانه تروریستی قرار داده، ویران کرده و خاک آنها را به خون شهروندانشان آغشتند... با این حال، یکی از قبیح‌ترین نماد این «اصلاحات» ضد انسانی، بالا بردن سن بازنشستگی، یا در واقعیت امر، تصاحب اندوخته‌های انسانهای کار و زحمت بود که طی سالیان سال برای دوران پیری خود ذخیره کرده بودند...

شوربختانه، بسیاری از جریانهای مخالف دولت‌ها در کشورهای مختلف، از جمله، مخالفان ایرانی، به تعبیر درست و دقیق یکی از رفقا- «اپوزیسیون پنتاگونی» نیز به حمایت فکری- نظری و برنامه‌ای از این روش بشدت ضد بشری سرمایه‌داری برخاستند و هرگز اندیشه نکردند که چرا این روش تروریستی سرمایه‌داری، غارت اند…

Read more

خطر جنگ های امپریالیستی و موضع کمونیستها

تزهای حزب کمونیست یونان

برگردان، ا .م. شیری

تزهای حزب کمونیست یونان در دوازدهیمن کنفرانس بین‌المللی علمی- عملی «و. ای. لنین در دوران معاصر» 

تضادهای بین‌امپریالیستی منجر به دهها جنگ محدود، منطقه‌ای و دو جنگ جهانی در گذشته، در راستای مناقشات شدید اقتصادی، سیاسی و نظامی، مستقل از ترکیب یا بازتشکیل، یعنی مستقل از تغییر ساختار و اهداف اتحادهای امپریالیستی فراملی، جدای از به اصطلاح «معماری» جدید آنها ادامه دارد. باضافه این، «جنگ یعنی ادامه سیاست با ابزار دیگر»، بویژه در شرایط بحران عمیق انباشت بیش از حد سرمایه و تغییر قابل ملاحظه تعادل قوا در نظام امپریالیستی بین‌المللی که تقسیم مجدد بازار به ندرت بدون خون‌ریزی اتفاق می‌افتد. 
امروز تضادهای حاد امپریالیستی و تناقضات عمده کشورهای قدرتمند سرمایه‌داری و منافع، در سمت تشکیل دائمی اتحاد‌یه‌ها، ایجاد دائمی ائتلاف‌ها و ضد ائتلاف‌‌ها در جهان تکامل می‌یابد. …

Read more